Anders organiseren van onderwijs: omgaan met het lerarentekort
Het tekort aan leraren is een uitdaging waar jij als schoolleider dagelijks mee te maken hebt. Het uit zich onder andere in klassen zonder (bevoegde) leraren, uitdagende groepssituaties en extra inspanningen om de kwaliteit van het onderwijs te borgen. Bij 1801 staan we klaar om samen met jou naar oplossingen te zoeken. Hoe kunnen scholen hun onderwijs anders organiseren en de collega's in hun kracht zetten?
Anders organiseren hoeft niet per se groots en ingrijpend te zijn. Het kan juist heel praktisch en in overeenstemming met de huidige gang van zaken worden aangepakt.
We gaan in gesprek met Anneke Jehee (accountmanager bij 1801) en Marieke Kouwenhoven (onderwijsadviseur bij 1801).
Het lerarentekort is een grote uitdaging
Marieke: “Het lerarentekort is een acuut probleem dat de kwaliteit van het onderwijs onder druk zet. Traditionele onderwijsmethoden zijn niet langer voldoende om te voorzien in de behoeften van een diverse en digitaliserende samenleving. Leerlingen zullen in de toekomst banen bekleden die momenteel nog niet bestaan. Het huidige onderwijs is hier (nog) niet op voorbereid, wat één van de fundamentele problemen van het onderwijs is. Het traditionele onderwijssysteem is ontworpen in een tijd zonder internet en sluit niet meer aan bij de manier waarop kinderen vandaag de dag informatie verwerken en leren.”
Mogelijke oplossingen: anders denken over taken, personele inzet of andere manier van lesgeven
Anneke: “Wat kunnen scholen doen om hun onderwijs meer te laten aansluiten bij de behoeften van hun leerlingen? Als school wil je je onderwijs vormgeven op een manier die goed aansluit bij de identiteit van de school, haar visie en de mensen die er werken. We kijken graag met scholen naar mogelijke oplossingen.”
Marieke: “Het op een andere manier vormgeven van onderwijs kan onder meer inhouden dat traditionele rollen binnen de school worden herzien, zoals de splitsing tussen lesgeven en ondersteunende werkzaamheden. Het variëren in personele samenstelling, bijvoorbeeld door de inzet van vakdocenten en onderwijsassistenten, kan de druk op leraren verlichten en ruimte creëren voor meer focus op individuele leerbehoeften.”
Praktijkgerichte scholing op de werkvloer
Anneke: “In scholen die geconfronteerd worden met een lerarentekort, is het niet ongewoon dat onbevoegde leraren, zoals onderwijsassistenten, voltijds voor de klas staan. Wat hen bijvoorbeeld kan ondersteunen in het neerzetten van een goed pedagogisch klimaat en een gedegen didactiek is bijvoorbeeld ondersteuning bieden door middel van praktijkgerichte scholing op de werkvloer. Samen met de leraar kijken we wat er in de klas gebeurt. Wat zie je leerlingen doen? Wat zou een goede didactische vorm zijn? geef je een goede les? Wat hebben de leerlingen nodig om de volgende stap te zetten? Welke instructie ga je geven, op basis van de toetsresultaten?
Stap voor stap kijken we met de leraar wat er op dat moment gedaan kan worden, als een soort lerarenopleiding in de praktijk.”
Wat betekent anders organiseren van je onderwijs voor jouw school?
Marieke: ”De adviseurs van 1801 begrijpen de complexiteit van deze uitdagingen en staan klaar om scholen te helpen bij het vinden van passende oplossingen. Het anders organiseren van je onderwijs hangt geheel af van de situatie en leerlingen van de school. Samen met scholen kijken de adviseurs waar de school nu staat, brengen de huidige situatie in kaart en bepalen met de school een route om vooruit te komen.”
Waar kun je als school aan denken bij het anders organiseren van je onderwijs? We noemen de oplossingsrichtingen nog eens op:
- Splitsing didactisch verantwoordelijk en pedagogische verantwoordelijkheden
- Inzetten van andere personeelsvormen
- Thematisch werken (bijvoorbeeld groepsdoorbroken)
- Begeleidingstraject vanuit de visie van de school, rekening houdend met wat nodig is
- Laagdrempelig beschikbaar zijn voor ondersteuning op de werkvloer
Wil jij jouw onderwijs ook anders organiseren?
Bij 1801 staan we klaar om jou te helpen bij het vinden van oplossingen die aansluiten bij jouw specifieke situatie en doelstellingen. Wil jij ook je onderwijs anders organiseren? Neem contact op met Anneke Jehee - of je eigen accountmanager - of met Marieke Kouwenhoven. Zij denken graag met je mee!
