Onderwijsontwikkeling: In 4 stappen van visie naar ontwerpprincipes

Ben jij een onderwijsontwikkeling aan het doorvoeren op jouw mbo-opleiding? In het whitepaper ‘Onderwijsontwikkeling op maat in het mbo’ lees je dat de weg naar succes in vier fasen verloopt: de opstartfase, verkenningsfase, ontwerpfase en implementatiefase. De overgang van visie naar ontwerp wordt vaak lastig gevonden. In deze blog lees je hoe je de conclusies uit de verkenningsfase in 4 stappen kunt omzetten in heldere ontwerpprincipes.

Wat zijn ontwerpprincipes en waarom zijn ze belangrijk?

Ontwerpprincipes zijn leidinggevende principes die richtinggevend zijn voor het ontwerp. Ze gaan in op alle facetten van het ontwerp (inhoud, proces en aanpak), komen voort uit de verkenningsfase en zijn (wetenschappelijk) onderbouwd; wat maakt dat we denken dat dit werkt? Ontwerpprincipes geven jou richting en houvast bij het maken en toetsen van keuzes. Ontwerpprincipes worden daarom ook wel gezien als checklist. Bij elke beslissing kun je jezelf de vraag stellen: voldoe ik aan de geformuleerde principes?

Stap 1: Visie op onderwijs en leren samenvatten

Samen met je team ga je kijken naar de visie op onderwijs en leren. Wat zijn de kernpunten van de visie van jullie roc? Welke opvattingen zijn er over leren? Is de visie op onderwijs en leren gekoppeld aan bestaande concepten, modellen of wetenschappers? Welke invloed heeft de visie op de inrichting van het onderwijs?

Opbrengst: één A4 met de leidende principes uit de visie van jouw roc.

Stap 2: Teamvisie ontwikkelen en aanscherpen

Nu de leidende principes van jouw roc duidelijk zijn, gaan jullie een teamvisie ontwikkelen. De teamleden gaan met elkaar in gesprek over vier invalshoeken: onderwijs, leren, de rol van de docent en toetsen. Houd daarbij steeds de visie van het roc voor ogen en maak onderbouwde keuzes met behulp van inzichten uit literatuur en wetenschap.

Opbrengst: een teamvisie op onderwijs, leren, de rol van de docent en toetsen.

Stap 3: Inhoudelijke en randvoorwaardelijke kaders vaststellen

Het is nu tijd om gezamenlijk kaders vast te stellen op het gebied van:

  • inhoud (kwalificatiedossier naar leerdoelen en leeruitkomsten)
  • doelgroep (mbo-breed en opleidings-/leerjaarspecifiek)
  • learner journey (van huidig naar gewenst)
  • randvoorwaarden (onderwijsorganisatie/bestaande faciliteiten)

Opbrengst: conclusie op inhoud, doelgroep en randvoorwaarden.

Stap 4: Ontwerpprincipes, onderwijsconcept en ontwerpstellingen bepalen

Door de opbrengst van de eerdere stappen met elkaar te verbinden kun je de ontwerpprincipes, het onderwijsconcept en de ontwerpstellingen bepalen. Stel jezelf vragen in de trend van: als we vanuit onze visie stellen dat we het leren van makkelijk naar moeilijk opbouwen, hoe moeten onze lessenreeks dan worden opgebouwd gezien het kwalificatiedossier/de leerdoelen?

Opbrengst: kaders voor het curriculumontwerp in de vorm van een onderwijsconcept (inclusief ordening), ontwerpprincipes en ontwerpstellingen.

Als je de 4 stappen hebt afgerond, kun je starten met het grof ontwerp. Succes!


Wil jij meer weten over hoe je onderwijsontwikkeling op maat aanpakt?

Vul dan het formulier in en ontvang een link waarmee je het gratis whitepaper ‘Onderwijsontwikkeling op maat in het mbo’ kunt downloaden.  Heb je zelf een actieve rol in het (her)ontwerpen van jullie curriculum, dan is de Leergang Curriculumexpert in het mbo wellicht iets voor jou!

Kun je wel wat ondersteuning gebruiken bij het vertalen van de visie naar ontwerpprincipes? Neem dan contact op met Ilse Marks via 088 1801 318 of i.marks@1801.nl.

Download whitepaper Onderwijsontwikkeling op maat in het mbo

Ga naar de Kennisbank

Heb je een vraag? Neem dan contact met ons op.