Steeds meer scholen geven vorm aan gedeeld leiderschap en dat betekent ook gedeelde verantwoordelijkheid. Het informele leiderschap van de leraar wordt daarmee belangrijker. Om goed om te kunnen gaan met jezelf én de ander vanuit deze rol is het belangrijk te leren over je persoonlijk leiderschap en wat erbij komt kijken wanneer je deze rol hebt.
Als leraar leid je leerlingen, maar leiderschap kent nog veel meer vormen dan dat. Zo kan jouw leiderschap kan bijvoorbeeld betrekking hebben op de uitvoering van onderwijs, op de ontwikkeling van en onderzoek naar (de kwaliteit van het) onderwijs, op beleids- en organisatievraagstukken en op professionaliseringsthema’s. Daarmee kun je invloed uitoefenen binnen jouw team, de school het bestuur, maar ook verder dan dat: je kunt ook bijdragen aan het curriculum of aan een landelijk netwerk. Als leraar weet je namelijk als geen ander hoe goed onderwijs eruitziet en wat leerlingen nodig hebben. Wat het thema of de focus ook is, het ultieme doel van het leiderschap van leraren is om bij te dragen aan de ontwikkeling van leerlingen en aan beter onderwijs.
Om te groeien als informeel leidinggevende kun je ervoor kiezen om een traject te volgen, zoals Vakmanschap bij 1801 jeugd & onderwijsadvies. Leroy Franken, afdelingscoördinator bovenbouw bij Mondial College in Nijmegen, is een van de oud-deelnemers. Hij vertelt: “Ik wilde mezelf graag ontwikkelen binnen het onderwijs en ik ambieer een leidinggevende functie, maar ik vond het belangrijk eerst om scherp te krijgen hoe ik mezelf kan ontwikkelen als persoon en als leidinggevende. Op welke manier wil en kan ik leidinggeven? En wat kan ik ontwikkelen om mezelf beter neer te zetten als leider? De stap van docent naar informeel leidinggevende voelde daarbij als een logische zet.”
Leroy Franken
We weten dat informeel leidinggevenden binnen een school meestal veel verantwoordelijkheid dragen, maar nogal eens worstelen met de invulling van hun rol. Dat kan zijn op het gebied van het aansturen van een team, een projectmatige aanpak van een veranderopdracht maar ook het beter leren kennen van jezelf en zelfvertrouwen ontwikkelen. Groei op deze vlakken betekent vaak een flinke toename in werkplezier, maar ook soepeler en met meer effect kunnen acteren in de schoolorganisatie. Leroy: “Ik heb tijdens het traject handvatten gekregen om mijn informeel leiderschap vorm te geven. Zo kan ik nu veel beter delegeren, directer communiceren en onderbouwd ‘nee’ verkopen. Ik grijp niet langer alles aan, maar maak proactief keuzes. Sommige taken horen bij mij, maar andere taken laat ik graag aan collega’s over (waarbij ik wel vraag wat ze nodig hebben om die taak uit te kunnen voeren).”
Met het leertraject Vakmanschap kunnen docenten zich persoonlijk en professioneel verder ontwikkelen. Leroy: “Het traject is erg geschikt voor docenten die meer willen dan alleen lesgeven, maar niet precies weten wat goed bij ze zou passen. De sfeer is open en veilig; je werkt aan je eigen competenties, maar ook samen met je groepsgenoten. Daar heb ik veel van geleerd en ik durfde meer van mezelf te laten zien. Tijdens de bijeenkomsten gaat het veel over jezelf positioneren als persoon. Of je na het traject nu een (informeel) leidinggevende functie ambieert of niet: het is ontzettend leerzaam. En, wat ik ook een pluspunt vond: het kost je niet al te veel tijd naast je werk. Je moet je wel voorbereiden, maar qua tijdsinvestering vond ik het echt meevallen. Het is geen pretcursus, maar je werkzaamheden als docent zullen er ook niet onder lijden.“
Wil jij net als Leroy je expertise uitbreiden, meer (onderwijskundig) leiderschap tonen en een meer actieve en sturende rol innemen in het proces van onderwijsverbetering en vernieuwing? Dan is dit traject op jouw lijf geschreven. Je ontwikkelt kennis en vaardigheden om als ‘informeel’ leider sterker te kunnen sturen in hun eigen organisatie. Kijk voor meer informatie op de pagina over het Vakmanschaptraject.