In 2019 startten de ICT-opleidingen van Techniek College in Rotterdam een ambitieus verandertraject. Dit initiatief, gericht op ontwikkelingsgericht en projectgestuurd onderwijs, kwam voort uit de komst van nieuwe kwalificatiedossiers. Ook reflectie speelde een belangrijke rol: de samenwerking tussen de opleidingen zou een stuk beter kunnen. Het doel was duidelijk: het onderwijsaanbod afstemmen op de snel veranderende eisen van zowel de arbeidsmarkt als de studenten. Onderwijsteamleider Peter Scheurwater vertelt over de drijfveren, uitdagingen en successen van dit onderwijsinnovatieproject.
In de aanloop naar 2020 had het Techniek College vier locaties die identieke ICT-opleidingen verzorgden. De komst van nieuwe kwalificatiedossiers en het onder de loep nemen van de visie van de instelling vormden de directe aanleiding voor verandering. Peter benadrukt het belang van een duidelijke visie: "We wilden niet alleen de eisen van het werkveld bijbenen, maar ook intern beter samenwerken en de resultaten verbeteren."
Peter Scheurwater
Het hart van het vernieuwingsproject was gericht op projectgestuurd en ontwikkelingsgericht onderwijs. Hoewel het projectgestuurde aspect van de aanpak goed van de grond kwam, bleek het integreren van externe, echte projecten uit het bedrijfsleven in het curriculum een uitdaging. Enerzijds omdat docententeams hiervoor uit hun comfortzone moesten stappen, maar anderzijds omdat niet alle opleidingen makkelijk aan opdrachten uit de praktijk konden komen. Peter: ”Je moet van een project ook onderwijs kunnen maken: je moet er leerdoelen aan op kunnen hangen en je moet goed blijven communiceren met de opdrachtgever. Een project levert niet altijd een resultaat op, maar de studenten hebben wel veel kunnen leren.”
Qua ontwikkelingsgericht onderwijs hebben de opleidingen nog wel stappen te zetten. Peter: “Het doel hiervan is om studenten al bij aanvang van hun opleiding inzicht te geven in de voortgang richting de eindstreep: het worden van een beginnend beroepsbeoefenaar. Dat is ons nog niet gelukt, maar daar gaat een nieuw leermanagementsysteem ons hopelijk bij helpen. We hebben tijdens het traject geleerd dat we mensen moeten scholen of moeten aannemen die zich kunnen focussen op dit aspect van ons onderwijs.”
Gedurende het traject stuitte het team op aanzienlijke uitdagingen. De samenwerking tussen docenten, het verkrijgen van commitment voor curriculumontwerp en het afstemmen van leerdoelen bleken complexe uitdagingen. Peter: “Op de verschillende locaties zagen de opleidingen, waarvoor je uiteindelijk hetzelfde diploma krijgt, er anders uit. Zowel de leerdoelen als de leerstof week af. We hebben nu uniformiteit in 'wat' wordt onderwezen, terwijl de 'hoe' variabel kan zijn per locatie.”
Onderwijs ontwerpen vergt dat docenten veel samenwerken. Ze moeten in grote lijnen weten wat het project waar hun studenten aan werken inhoudt. Hun lessen staan in dienst van dat project. Dat was soms lastig. Peter: “We zitten in een transitie waarin docenten breder ingezet kunnen worden, wat soms weerstand of uitdagingen oproept.” Het belang van continue scholing van docenten, met name op het gebied van leerdoelen en samenwerking in een projectgestuurde omgeving, wordt door Peter onderstreept als een gebied waar meer aandacht aan besteed had moeten worden. Peter: “We werken aan het aantrekken van een onderwijskundige projectleider om zo de ontwikkeling te blijven stimuleren.”
Wat heeft het traject nu opgeleverd? Peter noemt de successen van het projectgestuurde onderwijs en de hoop dat het ontwikkelingsgerichte aspect met het nieuwe leermanagementsysteem tot bloei zal komen. Hij erkent dat het cruciaal is om mensen met de juiste vaardigheden aan te trekken of bestaand personeel op te leiden om de vernieuwing in de praktijk te brengen.
Hoewel het traject nog steeds in beweging is, is de trots voelbaar bij Peter. Hij benadrukt het proces van zelfreflectie, kritische evaluatie en vooruitgang. Het Techniek College startte ondanks de corona-uitdagingen van 2020 met nieuwe kwalificatiedossiers en bleef niet wachten op betere tijden.
1801 jeugd & onderwijsadvies heeft het team waar Peter deel van uitmaakte tijdens het hele traject begeleid. Peter: “Het was fijn om mensen aan boord te hebben die vanuit een onderwijskundige hoek denken en de opties met een kritische blik bevragen. Daarnaast werkten ze ook op organisatorisch vlak mee. 1801 heeft de basis gelegd van ons nieuwe leermanagementsysteem en gezorgd voor de basis van ons onderwijsontwerp. Adviseurs Tom, Anneke en Ilse hebben veel kennis en het zijn ook nog eens fijne mensen.
Wil jij ook aan de slag met onderwijsinnovatie op jouw ROC? Neem dan contact op met 1801 voor deskundige begeleiding en ondersteuning. Samen zorgen we ervoor dat het niet bij een plan op papier blijft, maar de innovatie ook echt wordt geïmplementeerd.